Η μόδα του να πίνουμε κολλαγόνο στην εμμηνόπαυση

Ξανά τα οιστρογόνα

Μπορεί να έχεις ακούσει ότι, γι’ αυτό το θέμα, μπορείς να πάρεις συμπληρώματα κολλαγόνου – υγρό, σε χάπι ή σε διαλυτή σκόνη – αλλά ας πάμε βήμα-βήμα: Πρώτα, πρέπει να καταλάβουμε ότι η παραγωγή κολλαγόνου εξαρτάται από τα οιστρογόνα. Σου ακούγεται γνώριμο; Είναι αυτές οι ορμόνες που σταματάμε να παράγουμε με την άφιξη της εμμηνόπαυσης.

Με αυτό καταλαβαίνουμε ήδη ότι, όταν σταματάει η περίοδος, ο οργανισμός αδρανοποιείται αρκετά σε κυτταρικό επίπεδο και συνιστάται να περάσουμε στη δράση. Πώς; Υπάρχουν πολλοί τρόποι, αλλά σήμερα θα επικεντρωθούμε στη λήψη συμπληρωμάτων.

Είναι όμως κολλαγόνο αυτό που παίρνουμε;

Οι ίνες κολλαγόνου αποτελούνται από μια σειρά αμινοξέων και αυτά μπορούν να φτάσουν στο σώμα μέσω της τροφής ή συμπληρωμάτων. Θα έχεις δει αυτά τα τελευταία στα καταστήματα βιολογικών ειδών, τα φαρμακεία, μέχρι και στο σούπερ μάρκετ. Για να ξέρεις αν πρέπει να τα αγοράσεις και, στην περίπτωση που τα αγοράσεις, πώς να τα επιλέξεις και πώς να τα πάρεις, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσεις τη σύγχυση που υπάρχει γύρω απ’ αυτά. Για αρχή, υπάρχουν κάποια συμπληρώματα που ονομάζονται κολλαγόνο και έχουν σχεδιαστεί για να βελτιώνουν την κατάσταση των αρθρώσεων και κάποια άλλα για το δέρμα. Εδώ θα αναφερθούμε σε εκείνα που δρουν σε δερματικό επίπεδο. Και το πρώτο ερώτημα είναι: λέγονται πόσιμο κολλαγόνο επειδή αυτό που πίνεις είναι κολλαγόνο; Όχι.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για συνδυασμούς αμινοξέων με άλλα συστατικά ικανά να διεγείρουν την παραγωγή του δικού τους κολλαγόνου. Ίσως έχεις διαβάσει στο διαδίκτυο ότι «το να πίνεις κολλαγόνο για να έχεις περισσότερο κολλαγόνο είναι σαν να τρως μαλλιά για να σταματήσεις να έχεις πρόβλημα με την τριχόπτωση».

Αυτή η δήλωση -όχι εκατό τοις εκατό άνευ νοήματος- είναι ίσως λίγο παρατραβηγμένη αν προσπαθεί να αποκαλύψει το υποτιθέμενο τέχνασμα μάρκετινγκ που σχετίζεται με την μόδα κατανάλωσης κολλαγόνου. Γιατί η αποδεδειγμένη αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για κανένα τέχνασμα. Τα αμινοξέα στα συμπληρώματα που είναι γνωστά ως «πόσιμο κολλαγόνο» βεβαίως απορροφώνται, ειδικά αν προέρχονται από ψάρια. Το κολλαγόνο αρχίζει να συντίθεται όταν αυτά τα ένζυμα επιτυγχάνουν αύξηση της υδροξυπρολίνης στο αίμα, μια αύξηση που θα είναι πάντα πιο αποτελεσματική σε συνδυασμό με σίδηρο και βιταμίνη C, μεταξύ άλλων στοιχείων, κάτι που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την ανάλυση της ετικέτας του εν λόγω συμπληρώματος.

Ποιο συμπλήρωμα κολλαγόνου είναι καλύτερο;

Αφού αποσαφηνίσαμε ότι το πόσιμο κολλαγόνο είναι στην πραγματικότητα ένα μείγμα αμινοξέων, και γνωρίζοντας ότι οι δερματολόγοι και οι αισθητικοί γιατροί αρχίζουν να δίνουν χώρο στις συνταγογραφήσεις τους σε αυτό το είδος συμπληρωμάτων, είναι σημαντικό να καταστεί σαφές το εξής: μια καλή διατροφή που να περιλαμβάνει αυτά τα αμινοξέα (ιδιαίτερα εκείνα από τις πρωτεΐνες που υπάρχουν στο δέρμα του ψαριού, κυρίως στο σολομό και τον μπακαλιάρο) και να αποκλείει όποιον παράγοντα υποβαθμίζει το κολλαγόνο – εξαιρουμένης της γήρανσης- είναι το ίδιο ωφέλιμη ή και περισσότερο από τη λήψη μιας δόσης κολλαγόνου. Καταρχάς, επειδή είναι φθηνότερο να γεμίζει κανείς το καλάθι του με τροφές πλούσιες σε προλίνη, γλυκίνη και λυσίνη (σολομός ή χέλι με το δέρμα τους, για παράδειγμα, ή κάποιο κρέας με πολλούς χόνδρους βοδινό ή χοιρινό) παρά να ξοδεύει εκατοντάδες ευρώ σε ροζ σκόνες, και γιατί μόνο τα καλά διαμορφωμένα κολλαγόνα είναι πραγματικά βιοδιαθέσιμα, δηλαδή ικανά να αφομοιωθούν καλά από τον οργανισμό για να φτάσουν εκεί που πρέπει.

Φυσικά, να διευκρινιστεί ότι το να είναι ακριβό και όχι απολύτως απαραίτητο, δεν σημαίνει πως μπορεί να μη λειτουργεί. Υπάρχουν επιστημονικά άρθρα ευρέως αναγνωρισμένα και με πολλές αναφορές που επισημαίνουν ότι «Πολλές κλινικές μελέτες υποστηρίζουν τις ευεργετικές επιδράσεις του υδρολυμένου κολλαγόνου στις ιδιότητες του δέρματος, όπως καλύτερη ενυδάτωση και ελαστικότητα, μείωση των ρυτίδων κι επαναπύκνωση. Ανιχνεύεται επίσης καλύτερη λειτουργικότητα τόσο του δέρματος όσο και της επιδερμίδας. Για όλους αυτούς τους λόγους, συνάγεται το συμπέρασμα ότι το υδρολυμένο κολλαγόνο είναι ένας χρήσιμος παράγοντας για την καταπολέμηση της γήρανσης του δέρματος».

Ποιο συμπλήρωμα κολλαγόνου να πάρω;

Η προσφορά είναι τόσο τεράστια που είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις ποιο είναι καλά διαμορφωμένο και ποιο δεν είναι, επομένως η απόφαση πρέπει να βασίζεται σε άλλα κριτήρια. Για παράδειγμα, να μην περιέχει κανένα αλλεργιογόνο, να έχει καλή γεύση, κι επίσης να έχει βιταμίνη C, ψευδάργυρο, σίδηρο, υαλουρονικό οξύ και μαγνήσιο (όλα αυτά κάνουν το κολλαγόνο να απορροφάται καλύτερα και να είναι πιο αποτελεσματικό).

Η ιδανική μορφή είναι η σκόνη, γνωστή ως υδρολυμένο κολλαγόνο. Το μεγάλο του πλεονέκτημα είναι ότι μπορείς να μετρήσεις καλά τη δόση και μπορείς να την ανακατέψεις με νερό, χυμό ή τσάι από βότανα. Το υγρό κολλαγόνο είναι συνήθως πιο ακριβό και απαιτεί ψύξη, επομένως δεν είναι μια πολύ πρακτική επιλογή. Μερικές φορές η τιμή καθορίζεται από τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος: να μη μυρίζει ή να μην έχει γεύση ψαριού, να διαλύεται καλά ή ακόμα και να φαίνεται όμορφο.