Ξηροφθαλμία στην εμμηνόπαυση

Όλοι έχουν ένα δακρυϊκό στρώμα που καλύπτει και λιπαίνει τα μάτια. Πρόκειται για ένα σύνθετο μείγμα νερού, ελαίων και βλέννας. Τα μάτια σου στεγνώνουν όταν δεν παράγεις αρκετά δάκρυα ή όταν τα δάκρυά σου απλώς δεν είναι αποτελεσματικά. Αυτό είναι που προκαλεί αυτή την τόσο ενοχλητική αίσθηση σαν να είχες χώμα στα βλέφαρά σου. Μπορεί επίσης να προκαλέσει τσούξιμο, κάψιμο, θολή όραση και ερεθισμό.

Εμμηνόπαυση και ξηροφθαλμία: γιατί συμβαίνει;

Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, η παραγωγή δακρύων μειώνεται. Η ηλικία άνω των 50 ετών αυξάνει την πιθανότητα ξηροφθαλμίας. Και οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στην ξηροφθαλμία. Οι ορμόνες του φύλου, όπως τα ανδρογόνα και τα οιστρογόνα, φαίνεται να επηρεάζουν με κάποιο τρόπο την παραγωγή δακρύων, αν και η ακριβής σχέση είναι άγνωστη.

Οι ερευνητές συνήθιζαν να υποθέτουν ότι τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων προκαλούσαν ξηροφθαλμία στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αλλά οι νέες έρευνες εστιάζουν στο ρόλο των ανδρογόνων, των ορμονών του φύλου που έχουν τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες. Γενικά, οι γυναίκες έχουν χαμηλότερα επίπεδα ανδρογόνων και τα επίπεδα αυτά μειώνονται μετά την εμμηνόπαυση. Είναι πιθανό ότι αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της ευαίσθητης ισορροπίας της παραγωγής δακρύων.

Παράγοντες κινδύνου για ξηροφθαλμία στην εμμηνόπαυση 

Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση γίνεται σταδιακά σε διάστημα πολλών ετών. Στα χρόνια που προηγούνται της εμμηνόπαυσης (η λεγόμενη κλιμακτήριος ή περιεμμηνόπαυση), πολλές γυναίκες αρχίζουν να εμφανίζουν συμπτώματα ορμονικών αλλαγών, όπως εξάψεις και ακανόνιστες περιόδους, καθώς και προβλήματα ξηροφθαλμίας. Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, μειωμένη παραγωγή δακρύων, δάκρυα που στεγνώνουν και εξατμίζονται γρήγορα, αναποτελεσματικά δάκρυα κλπ.

Διάφορες συνθήκες επιδεινώνουν το πρόβλημα. Για παράδειγμα, ο ξηρός χειμωνιάτικος αέρας, ο άνεμος ή οι υπαίθριες δραστηριότητες όπως το σκι, το τρέξιμο ή η ιστιοπλοΐα. Επίσης, το κλιματιστικό, η παρατεταμένη χρήση φακών επαφής ή οι αλλεργίες. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν είναι στο χέρι σου να αποφύγεις.

Αντιμετώπιση της ξηροφθαλμίας στην εμμηνόπαυση

Πολλές γυναίκες που υποφέρουν από ξηροφθαλμία στην εμμηνόπαυση αναρωτιούνται αν η θεραπεία ορμονικής αντικατάστασης μπορεί να τις βοηθήσει και η αλήθεια είναι ότι, μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τους ειδικούς, η απάντηση δεν είναι πολύ σαφής. Μεταξύ των γιατρών, παραμένει πηγή έντονης συζήτησης και διαφορετικών απόψεων.

Η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα διατμηματική μελέτη διαπίστωσε ότι η μακροχρόνια θεραπεία αυξάνει τον κίνδυνο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της ξηροφθαλμίας. Στην πραγματικότητα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μεγαλύτερες δόσεις συνδέονταν με χειρότερα συμπτώματα.

Υγιεινές συνήθειες κατά την εμμηνόπαυση 

Συνήθως χρησιμοποιούνται φάρμακα χωρίς συνταγή. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα “τεχνητά δάκρυα”αρκούν για να ανακουφίσουν τα συμπτώματα. Αλλά θα βοηθήσει πολύ να τα συνοδεύσεις με ορισμένες αλλαγές στις συνήθειες του τρόπου ζωής που θα οδηγήσουν σε καλύτερη φροντίδα των ματιών. Για παράδειγμα:

• Επισκέψου τον γιατρό σου. Είναι αυτός ή αυτή που θα μπορέσει να σε βοηθήσει καλύτερα απ’ όλους και θα σου προσφέρει την πιο κατάλληλη θεραπεία για τα συμπτώματά σου.
• Περιόρισε το χρόνο έκθεσης στην τηλεόραση, τον υπολογιστή, το κινητό ή το tablet. Αν εργάζεσαι όλη μέρα μπροστά σε μια οθόνη, κάνε διαλείμματα και κλείνε τα μάτια σου για λίγα λεπτά ή ανοιγόκλεινε τα μάτια σου επαναλαμβανόμενα για μερικά δευτερόλεπτα.
• Δοκίμασε έναν υγραντήρα. Το να διατηρείς τον αέρα στο σπίτι ή το γραφείο σου υγρό μπορεί να βοηθήσει.
• Να τρως καλά. Μια διατροφή πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη Α μπορεί να διεγείρει την υγιή παραγωγή δακρύων.
• Προστάτεψε τα μάτια σου. Τα γυαλιά ηλίου μπορούν να σταματήσουν τον άνεμο και τον ξηρό αέρα.
• Απόφυγε τον καπνό ή τη γύρη. Μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματά σου, το ίδιο και δραστηριότητες όπως η ποδηλασία και η ιστιοπλοΐα.

Και να θυμάσαι: η εμμηνόπαυση προκαλεί αλλαγές σε όλο το σώμα. Εάν εμφανίζεις ξηροφθαλμία λόγω ορμονικών αλλαγών, προσπάθησε να αντιμετωπίσεις τα συμπτώματα και να τα διορθώσεις. Μπορεί να μην λυθεί εντελώς το πρόβλημα, αλλά μπορεί να εξασφαλιστεί μια σημαντική ανακούφιση. Υπάρχουν πολλές επιλογές αντιμετώπισης της ξηροφθαλμίας που σίγουρα θα σε βοηθήσουν να ανακουφίσεις τα συμπτώματά σου και να ανακτήσεις την ποιότητα ζωής σου, πράγμα που τελικά είναι και το ζητούμενο.