O γάµος ωφελεί σοβαρά την υγεία, όπως αποκαλύπτουν οι έρευνες.

Μπορεί ο γάµος να έχει πολλές έγνοιες, αλλά η εργένικη ζωή δεν έχει καµία χαρά» έγραφε ο διάσηµος Βρετανός συγγραφέας και κριτικός του 18ου αιώνα Σάµουελ Τζόνσον. Σήµερα, 250 χρόνια αργότερα, ο ιατρικός κλάδος φαίνεται πως δικαιώνει τον ευφυή διανοούµενο.

Για πολλά χρόνια η εργένικη ζωή, λόγω της ελευθερίας, της ανεµελιάς και εν γένει του µποέµ χαρακτήρα της, υπήρξε συνώνυµο της καλής ζωής. Σήµερα µελέτες δεκαετιών έρχονται να ακυρώσουν µε τα πορίσµατά τους την παραπάνω άποψη. Συγκεκριµένα, έρευνα που πραγµατοποιήθηκε τον περασµένο Νοέµβριο από την αµερικανική κλινική Μάγιο απέδειξε πως οι παντρεµένοι άντρες και γυναίκες ηλικίας 22-45 ετών έχουν µεγαλύτερες πιθανότητες να ζήσουν περισσότερο, συνδυάζοντας τη µακροζωία µε την καλή υγεία.

Τα παραπάνω οφέλη µπορούν να αποδοθούν στη συντροφικότητα και την αµοιβαία φροντίδα ανάµεσα στο ζευγάρι, αλλά και στον κανόνα που θέλει να παντρεύονται σε µεγαλύτερο ποσοστό οι υγιέστεροι, αντικειµενικά, άνθρωποι σε σχέση µε τους λιγότερο υγιείς.

Από τα αποτελέσµατα της ίδιας έρευνας συµπεραίνεται όµως πως οι θετικές επιδράσεις του έγγαµου βίου δεν οφείλονται απλώς και µόνο στη συµβίωση, αλλά στο γάµο αυτόν καθαυτό. Η ερµηνεία που δίνεται σε αυτό είναι πως κατά την κοινή συµβίωση η κοινωνική στήριξη είναι λιγότερη και το άγχος των γυναικών που συζούν µε το σύντροφό τους χωρίς να έχουν παντρευτεί αποδεικνύεται πολύ µεγαλύτερο και από αυτό των διαζευγµένων.

Ως τα βαθιά γεράματα

Σύµφωνα µε την ίδια έρευνα της κλινικής Μάγιο, τρεις παράµετροι εξασφαλίζουν τη µακροζωία του ζευγαριού µέσα στο γάµο:

1. Το µοίρασµα των οικονοµικών. Εξυπακούεται πως το άθροισµα των εισοδηµάτων του ζευγαριού παρέχει καλύτερη ποιότητα ζωής σε σύγκριση µ’ εκείνη ενός µοναχικού ανθρώπου, καθώς ο εργένης αναγκάζεται να αντιµετωπίσει οικονοµικές κρίσεις, δάνεια, αυξήσεις, αλλά και τα οικιακά έξοδα (ενοίκια, λογαριασµούς κ.λ.π.) εντελώς µόνος.

2. Η κοινωνική στήριξη. Ένα ζευγάρι µοιραία διαθέτει σαφώς πιο διευρυµένο κύκλο γνωριµιών και άρα πιο γεµάτη ζωή, όπως και καλύτερη κοινωνική και συναισθηµατική στήριξη από τον οικογενειακό περίγυρο.

3. Βελτίωση της συµπεριφοράς. Το άτοµο που συµβιώνει µαθαίνει να µοιράζεται, να υποχωρεί, να στηρίζει, να παρέχει ασφάλεια, να παρηγορεί και να υποµένει. Με λίγα λόγια, γίνεται καλύτερος άνθρωπος.

Το τέλειο αγχολυτικό

Ταυτόχρονα οι επιστηµονικές µελέτες απέδειξαν πως ο γάµος όχι µόνο ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστηµα, αλλά παράλληλα µειώνει τον κίνδυνο εµφάνισης καρκίνου και καρδιαγγειακών νοσηµάτων και θεωρείται το πλέον αβλαβές αντικαταθλιπτικό.

Σε έρευνες που πραγµατοποιήθηκαν τον περασµένο Νοέµβριο στο Πανεπιστήµιο της Καλιφόρνια διαπιστώθηκε πως ένας αρµονικός γάµος αποτελεί το καλύτερο όπλο για την καταπολέµηση του στρες. Συγκεκριµένα υποστηρίζουν πως όσο πιο ισορροπηµένος είναι κάποιος στην προσωπική του ζωή, τόσο πιο χαµηλά είναι στον οργανισµό και τα επίπεδα της κορτιζόλης, της γνωστής ορµόνης που σχετίζεται µε το άγχος, την αύξηση της πίεσης του αίµατος και του επιπέδου του σακχάρου. Τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης έχουν κατά καιρούς συσχετισθεί µε σοβαρά προβλήµατα, όπως η κατάθλιψη και η έλλειψη επαρκούς κοινωνικής προσαρµογής.

Λιγότερα εµφράγµατα

Μία ακόµη έρευνα που πραγµατοποιήθηκε σε διάστηµα δεκατριών ετών σε πανεπιστήµιο του Πίτσµπουργκ και δηµοσιεύτηκε σε πρόσφατο τεύχος του Health Psychology (του περιοδικού της Ένωσης Αµερικανών Ψυχολόγων) εντόπισε πως οι παντρεµένες γυναίκες εµφανίζουν λιγότερα καρδιολογικά προβλήµατα απ’ ό,τι οι ελεύθερες, οι χήρες ή οι χωρισµένες. Βέβαια, η «καρδιοπροστατευτική δράση» του γάµου ισχύει µόνο για τους συζύγους που έχουν αναπτύξει έναν κώδικα επικοινωνίας που στηρίζεται στην ειλικρίνεια, στο διάλογο και την κατανόηση.

Η ίδια έρευνα επιµένει πως οι έγγαµοι έχουν κατά 50% µικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήµατα σε σύγκριση µε τους εργένηδες. Βασική προϋπόθεση είναι να βιώνουν µια υγιή σχέση και να εκφράζουν ελεύθερα τα συναισθήµατά τους.

Σύµφωνα µάλιστα µε σχετικές µελέτες, ο γάµος είναι ιδιαίτερα ωφέλιµος για την καρδιά των γυναικών. Πιο συγκεκριµένα, διαπιστώθηκε πως οι ευτυχισµένες σύζυγοι έχουν χαµηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, χοληστερίνης και µικρότερο δείκτη µάζας σώµατος. Μια εξήγηση για την παραπάνω διαπίστωση είναι πως οι άντρες συχνά προτρέπουν τη γυναίκα τους να υιοθετήσει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

Σε αντίστοιχη έρευνα που πραγµατοποίησε το BBC, ο οργανισµός των ατόµων µε ευτυχισµένο γάµο αντιµετωπίζει καλύτερα ακόµη και τον ιό της γρίπης, µια που ως γνωστόν η καλή διάθεση επηρεάζει θετικά και το ανοσοποιητικό µας σύστηµα.

Επίσης έχει παρατηρηθεί πως οι περισσότερες ανακοπές καρδιάς που συµβαίνουν στη διάρκεια του σεξ αφορούν τις ελεύθερες ή τις εξωσυζυγικές σχέσεις και σπάνια τις ερωτικές συνευρέσεις των παντρεµένων ζευγαριών. Συνεπώς, το σεξ στο γάµο είναι – αν όχι απαραίτητα περισσότερο – πάντως σίγουρα ασφαλέστερο. Επιπλέον πρέπει να συνυπολογίσει κανείς και το ότι η επιλογή σταθερού σεξουαλικού συντρόφου είναι η καλύτερη προστασία από τα σεξουαλικώς µεταδιδόµενα νοσήµατα.

Γάµος αλά light

Από την άλλη πλευρά, έρευνα που εκπόνησε το Πανεπιστήµιο του Χάρβαρντ επισηµαίνει τα υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας που παρατηρούνται στους παντρεµένους. Παρόλο που τρώνε περισσότερα λαχανικά και πίνουν λιγότερο αλκοόλ συγκριτικά µε τους εργένηδες, οι διά βίου δεσµευµένοι δίνουν λιγότερη σηµασία στην εξωτερική τους εµφάνιση, µε αποτέλεσµα να µη γυµνάζονται ούτε να επιδιώκουν κάποια άλλη σωµατική δραστηριότητα.

Το ότι ο γάµος βοηθάει στην ψυχική και σωµατική υγεία είναι τελικά αντικειµενική συνθήκη. Αυτό όµως που πρέπει να θυµάται κάθε ζευγάρι είναι πως µόνο ο καλός και ευτυχισµένος γάµος µπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στην ψυχική και σωµατική υγεία. Στις µέρες µας, καθώς τα κοινωνικά πρότυπα έχουν µεταβληθεί, δίνεται πια µεγαλύτερη προτεραιότητα στην ευτυχία του ατόµου παρά στην οικογένεια. Ο υπερτονισµός της ατοµικότητας, η αυτονοµία του κάθε µέρους του ζευγαριού είναι παγίδες στις οποίες εύκολα µπορεί να πέσει οποιοσδήποτε. Ας µην ξεχνάµε όµως πως ο γάµος επί της ουσίας είναι µια ουσιαστική δέσµευση, που απαιτεί αµοιβαίες υποχωρήσεις και στο βωµό του οποίου το «εγώ» θυσιάζεται προς χάριν του «εµείς».