Ας ξεκινήσουμε από την αρχή: η περιεμμηνόπαυση ή κλιμακτήριος (γνωστή και ως η “δεύτερη εφηβεία”) είναι τα δύο έως δέκα χρόνια πριν από την τελευταία περίοδο και διαφέρει από την εμμηνόπαυση, η οποία είναι η φάση της ζωής που αρχίζει ένα χρόνο μετά την τελευταία περίοδο. Τα συμπτώματα, αν κάνουν την εμφάνισή τους βασικά, συμβαίνουν κυρίως κατά την περιεμμηνόπαυση ή κλιμακτήριο, και είναι προσωρινά.
Η συνήθης ηλικία για την τελευταία περίοδο είναι μεταξύ 45 και 55 ετών, οπότε η τυπική ηλικία για την περιεμμηνόπαυση ή κλιμακτήριο είναι έως και δέκα χρόνια νωρίτερα, έως και τα 35. Με άλλα λόγια, αν έχεις γεννηθεί πριν από το 1985, μπορεί να βρίσκεσαι στην περιεμμηνόπαυση ή κλιμακτήριο και να είσαι ακόμη νέα. Επομένως, η περιεμμηνόπαυση δεν έχει να κάνει με γήρανση, αλλά με μια σημαντική (και αναπόφευκτη) “αναπροσαρμογή” του ορμονικού σου συστήματος.
Η εμμηνόπαυση ως γενετική συνέπεια
Όπως εξηγεί η Δρ. Lara Briden στο βιβλίο της “Hormone Repair Manual”, η εμμηνόπαυση υπάρχει από τότε που υπάρχουν άνθρωποι και δεν είναι απλώς ένα ατύχημα επειδή ζούμε “υπερβολικά πολύ καιρό”. “Σύμφωνα με ορισμένους ιστορικούς, η εμμηνόπαυση μπορεί ακόμη και να ήταν η κινητήριος δύναμη πίσω από την εξέλιξη της διάρκειας ζωής του ανθρώπου που έγινε μεγαλύτερη”, λέει η ειδικός.
Το θέμα είναι ότι είσαι γενετικά προγραμματισμένη να φτάσεις στην εμμηνόπαυση περίπου στην ίδια ηλικία με τη μητέρα σου, τη θεία σου ή την ξαδέλφη σου. Απλώς είναι κάτι που συμβαίνει και έρχεται αργά ή γρήγορα. Αν έρθει όταν είσαι 43 χρονών, είσαι μια χαρά και υγιής. Το ίδιο που μπορείς να είσαι στα 50 ή στα 60. Δεν έχει καμία σχέση με την ηλικία, δεν σημαίνει ότι γερνάς πιο γρήγορα από τις φίλες σου.
Εάν είσαι γενετικά προγραμματισμένη να φτάσεις στην εμμηνόπαυση στο ανώτερο όριο του φυσιολογικού (μέσα της δεκαετίας του 50), τότε η περιεμμηνόπαυσή σου συμβαίνει μαζί με τη γήρανση, αλλά δεν προκαλείται από τη γήρανση. Και στο άλλο άκρο, αν μπεις στην εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 40 ετών, πρόκειται για την ιατρική κατάσταση της πρόωρης εμμηνόπαυσης ή της πρωτοπαθούς ωοθηκικής ανεπάρκειας, και ούτε αυτή οφείλεται πραγματικά στη γήρανση.
Θέμα ορμονών
Μια μεσήλικη γυναίκα με τακτικούς κύκλους είναι πιθανό να βρίσκεται στην περιεμμηνόπαυση ή κλιμακτήριο αν παρατηρήσει κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα: Νέα εμφάνιση έντονης ή/και μεγαλύτερης ροής, μικρότεροι κύκλοι εμμήνου ρύσεως (λιγότερο από 26 ημέρες), ερεθισμένο στήθος, αϋπνία, κράμπες, εξάψεις, ημικρανίες, διακυμάνσεις της διάθεσης ή αύξηση του σωματικού βάρους. Μπαίνει στη φάση ανίχνευσης.
Ξέρεις ήδη τα συμπτώματα: Πρόκειται να μπεις στην εμμηνόπαυση. Έρχεται η φάση της αποδοχής, βρίσκεσαι σε αυτό το νέο στάδιο της ζωής σου. Είναι θέμα ορμονών, όχι ηλικίας. Τι γίνεται τώρα; Γιατί να μην αξιοποιήσεις αυτή τη φάση της ζωής σου για να απολαύσεις μια “δεύτερη νιότη”;
Μια νέα και μακρά ζωή
Η σωστή προσέγγιση για την αντιμετώπιση της εμμηνόπαυσης είναι να τη δεις ως μια προσγείωση σε μια χώρα γεμάτη ευκαιρίες. Ήταν ένας μακρύς δρόμος, συχνά άβολος, ίσως με μια κάποια ταλαιπωρία. Αλλά ένας νέος κόσμος ανοίγεται μπροστά στα μάτια σου. Δες το ως εξής: αυτό που σου επιτρέπει να καταπολεμήσεις τις αρνητικές επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης συμπίπτει απόλυτα με υγιεινές συνήθειες από τις οποίες θα ωφεληθείς και για το υπόλοιπο της ζωής σου.
Συμπτώματα όπως η αϋπνία, η αύξηση του σωματικού βάρους ή η κατάθλιψη, τόσο χαρακτηριστικά της εμμηνόπαυσης, μπορούν να καταπολεμηθούν μόνο με έναν υγιεινό τρόπο ζωής που περιλαμβάνει προγράμματα όπως η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής, η άσκηση, η καλή υγιεινή του ύπνου, η καλλιέργεια προσωπικών σχέσεων ή η επένδυση σε υγιή ελεύθερο χρόνο.
Δεν είναι απλώς το λάθος να συνδέουμε την εμμηνόπαυση με την ηλικία, αλλά μάλλον το αντίθετο: Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη φάση της ζωής μας για να κάνουμε αλλαγές που θα μας βοηθήσουν αρχικά να καταπολεμήσουμε τις επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης και, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, θα μας βοηθήσουν επίσης να ζήσουμε περισσότερο και καλύτερα. Η εμμηνόπαυση συνδέεται με την ηλικία, αλλά με θετικό τρόπο.